دکتر محمدابراهیم ضرابیها

تفسیر زیارت عاشورا در بستر تاریخ | خودکاوی و خودشناسی | معادشناسی | مولانا | اسماء و صفات الهی

تفسیر زیارت عاشورا در بستر تاریخ | خودکاوی و خودشناسی | معادشناسی | مولانا | اسماء و صفات الهی

دکتر محمدابراهیم ضرابیها

دکتر محمدابراهیم ضرابیها محقق اسلامی و نویسنده ایرانی در زمینه ادبیات و عرفان اسلامی است.

۳۵ مطلب با موضوع «تفسیر زیارت عاشورا در بستر تاریخ :: فرازهای جلسات» ثبت شده است

#فرازهایی از جلسه دهم

 

پیامبر در 25 سالگی با حضرت خدیجه که قبلا دوبار ازدواج کرده بودند و از آن ازدواج فرزندانی نیز داشتند و در سن حدود 40 سالگی بودند, ازدواج میکنند. پیامبر تا زمان زنده بودن ایشان (دهم بعثت) با هیچ زن دیگری ازدواج نکردند.

پیامبر در حمایت تمام و کمال حضرت خدیجه از 25 سالگی تا 40 سالگی در آرامش کامل به حدی از خودسازی میرسند که در سن 40 سالگی به پیامبری مبعوث میشوند.

نقش حضرت خدیجه در این راه, نقشی پررنگ و تاثیر گذار میباشد.


مطالب فوق گزیده ای از جلسه دهم سخنرانی تفسیر زیارت عاشورا بود، برای دریافت مطالب کاملتر بهفایل صوتی جلسه دهم مراجعه کنید.

#فرازهایی از جلسه دهم


به گفته پیامبر اکرم (ص) در عالم هستی 4 زن به کمال کامل رسیدند و بهترین زنان بهشت هستند.

 

خدیجه دختر خویلد (همسر پیامبر خاتم)

فاطمه دختر محمد (دختر پیامبر خاتم)

مریم دختر عمران (مادر حضرت عیسی)

آسیه دختر مزاحم (همسر فرعون)


مطالب فوق گزیده ای از جلسه دهم سخنرانی تفسیر زیارت عاشورا بود، برای دریافت مطالب کاملتر بهفایل صوتی جلسه دهم مراجعه کنید.

 

آثار روایی‌ و تاریخی‌ برای‌ امام‌ حسین‌(ع) پنج‌ همسر نام‌ می‌برد که‌ شش‌ فرزند ازاو به‌ دنیا آورده‌اند.

 

  1.  «لیلا» دختر ابی‌ مرّة‌ بن‌ غروة‌،مادر علی‌ اکبر که‌ در کربلا به‌ شهادت‌ رسید.
  2. «حرار» (آزاده‌) یا غزاله‌ و یا شهربانو دختر یزدگرد که‌ مادر علی‌ بن‌ الحسین‌؛یعنی‌ امام‌ سجاد، می‌باشد.
  3. «رباب‌» که‌ مادر یک‌ پسر به‌ نام‌ عبدالله رضیع‌ (بر سر زبان‌ها معروف‌ به‌ علی‌اصغر) که‌ در آغوش‌ پدر در کربلا هدف‌ قرار گرفت‌ و شهید شد و نیز مادر دختری‌ به‌ نام‌ سُکَینه‌ است‌ که‌ در فاجعه‌ کربلا به‌ اسارت‌ درآمد.
  4. «ام‌ اسحاق‌» دختر طلحة‌ بن‌ عبیدالله که‌ مادر دختری‌ به‌ نام‌ فاطمه‌ است‌
  5. «قضاعیة‌» مادر جعفر که‌ در زمان‌ حضرت‌ درگذشت‌.


در این که همسران در کربلا بودند، یا نه، برخی از مورخان نوشته اند: تنها رباب در کربلا حضور داشت. او به همراه دیگر زنان و فرزندان به کوفه و سپس به شام به عنوان اسیر برده شد و بعداً به همراه کاروان به مدینه بازگشتند. وی پس از شهادت امام حسین(ع) وقتی به مدینه آمد، بزرگان مدینه از او خواستگاری و درخواست ازدواج کردند اما در پاسخ آنان فرمود: «بعد از آن که افتخار وصلت با خاندان پیامبر نصیبم شد، با فرد دیگری وصلت نخواهم کرد». در مدینه یک سال عزاداری کرد و در این مدت روزها زیر سقفی نمی‌رفت و مدام در مظلومیت حسین(ع) می‌گریست تا جان به جان آفرین تسلیم نمود.

 در مورد شهربانو افسانه های نقل شده که صحت ندارد . از جمله این که پس از عاشورا از دست دشمن فرار کرد و چون دشمن در تعقیب او بود ، در بین راه به کوه معروف بی بی شهربانو رسید و کوه شکافته شد و او را در خود جای داد. کسانی که نام یکی از همسران امام را شهربانو و دختر یزدگرد ثبت کرده اند ، اذعان دارند پس ازتولد امام سجاد با فاصله اندکی از دنیا رفت.

 

جلسه هشتم سخنرانی تفسیر زیارت عاشورا

#فرازهایی از جلسه #هشتم

 در مورد تاریخ‌ زندگی‌ همسران‌ حضرت‌ و این‌ که‌ کدام‌ یک‌ از آنان‌ در کربلا حضورداشتند و سایر ویژگی‌های‌ آنان‌ سخن‌ فراوان‌ وجود دارد، لیکن‌ در مورد هیچ‌ کدام‌ از آنان‌ به‌مقدار «شهربانو» در میان‌ نویسندگان‌ بحث‌ نشده‌ است‌.

 درباره‌ ایشان‌ سؤالاتی‌ مطرح‌ است‌،مانند این‌ که‌:

 

  • آیا زنی‌ به‌ نام‌ شهربانو همسرحضرت‌ بوده‌ است‌؟
  • آیا این‌ بانو دخترِیزدگرد، پادشاه‌ ایران‌ بوده‌ که‌ به‌ اسارت‌ مسلمانان‌درآمده‌ بوده‌؟
  • آیا همین‌ خانم‌ مادرِ امام‌ سجاد(ع) می‌باشد،که‌ امام‌ سجاد از جانب‌ مادرایرانی‌ است‌ و امامان‌ بعد از وی‌ نیز از جانب‌ مادر ایرانی‌ هستند؟ و این‌ موضوع‌ در گرایش‌ ایرانیان‌ به‌ تشیع‌ نقش‌ ایفا نموده‌ است‌

 دربارة‌ اصل‌ جریان‌ می‌توان‌ گفت‌، از جمله‌ رخ‌دادهای‌ تاریخی‌ است‌ که‌ دربسیاری‌ از منابع‌ روایی‌ و تاریخی‌ دیرینه‌ ثبت‌ شده‌ است‌ و از شهرتی‌ بهره‌ور است‌ که‌ با قرائن‌ و شواهد جانبی‌ به‌ شکل‌گیری‌ آن‌ اطمینان‌ حاصل‌ می‌گردد. بسیاری‌ از مورخان‌ ومحدثان‌ شیعه‌ و سنی‌ اصل‌ جریان‌ را نگاشته‌اند که‌ به‌ برخی‌ از دیرینه‌ترین‌ و موثقترین انها میپردازیم:

 

 🔴 در دوره ده ساله خلافت معاویه در عصر امامت امام حسین (ع), امام حسین روش امام حسن (ع) را پیش گرفتند و به صلح با معاویه پایبند بودند و خلاف ایشان حرکت نکردند. حتی امام حسین (ع) در جواب نامه جمعی از شیعیان مبنی بر قیام علیه معاویه و بنی امیه چنین پاسخ گفتند:


"اکنون عقیده من چنین است تا وقتی که معاویه زنده میباشد در خانه بمانید و از کاری که به شما بدگمان شوند بپرهیزید. اگر او مُرد و من زنده بودم در آن زمان شرایط را برای شما مینویسم".


 اینها سندی است مبنی بر اینکه قصد امام حسین (ع) از ابتدا جنگ نبود و روش ایشان کاملا منطبق بر روش امام حسن (ع) بود.


🔴 معاویه در 15 رجب سال 60 ه.ق. از دنیا رفت و در 16 رجب همان سال یزید پسر معاویه بر جای او نشست. یزید که در پی بیعت گرفتن از حسین (ع) بود و در این امر ناموفق بود فشار را بر حسین ابن علی زیاد کرد لذا امام حسین در 28 رجب همان سال از مدینه به مکه به همراه تمام قوم و خویش و خانواده هجرت نمودند. ایشان در سوم شعبان سال 60 ه.ق به مکه رسیدند

فشارها بر امام برای گرفتن بیعت با یزید زیاد بود و به گوش ایشان رسیده بود یزید قصد دارد در گردهمایی بزرگ مسلمانان در حج و عید قربان از امام حسین (ع) بیعت بگیرد و اگر ایشان قبول نکرد امام (ع) را به قتل برساند.

با افزایش فشارها و تدبیر امام برای خنثی کردن این حیله یزید, ایشان بنا به دعوت کوفیان که نامه های زیادی در دفاع از امام (ع) به ایشان نوشته بودند حج را ناتمام میگذارند و در 8 ذی الحجه سال 60 ه.ق از مکه خارج و به سمت کوفه حرکت میکنند.

امام حسین (ع) در روز دوم محرم سال 61 ه.ق به کربلا میرسد و در آنجا ایشان متوجه میشود که کوفیان فریب تهدید و تطمیع یزید و ابن زیاد (والی بصره و کوفه) خورده اند و علیه امام حسین (ع) شده اند. لذا امام تصمیم میگیرد به کوفه نرود. ابن زیاد, عمربن سعد با سپاهی 4000 نفره وارد کربلا میکند. به گواه تاریخ چندین مذاکره بین عمر بن سعد و امام حسین (ع) انجام میشود و امام تلاش میکند به نحوی از جنگ و خونریزی جلوگیری کند ولی ابن زیاد دوراه بیشتر جلوی پای امام (ع) قرار نمیدهد: