آثار روایی و تاریخی برای امام حسین(ع) پنج همسر نام می‌برد که شش فرزند ازاو به دنیا آورده‌اند.
- «لیلا» دختر ابی مرّة بن غروة،مادر علی اکبر که در کربلا به شهادت رسید.
- «حرار» (آزاده) یا غزاله و یا شهربانو دختر یزدگرد که مادر علی بن الحسین؛یعنی امام سجاد، می‌باشد.
- «رباب» که مادر یک پسر به نام عبدالله رضیع (بر سر زبان‌ها معروف به علی‌اصغر) که در آغوش پدر در کربلا هدف قرار گرفت و شهید شد و نیز مادر دختری به نام سُکَینه است که در فاجعه کربلا به اسارت درآمد.
- «ام اسحاق» دختر طلحة بن عبیدالله که مادر دختری به نام فاطمه است
- «قضاعیة» مادر جعفر که در زمان حضرت درگذشت.
در این که همسران در کربلا بودند، یا نه، برخی از مورخان نوشته اند: تنها رباب در کربلا حضور داشت. او به همراه دیگر زنان و فرزندان به کوفه و سپس به شام به عنوان اسیر برده شد و بعداً به همراه کاروان به مدینه بازگشتند. وی پس از شهادت امام حسین(ع) وقتی به مدینه آمد، بزرگان مدینه از او خواستگاری و درخواست ازدواج کردند اما در پاسخ آنان فرمود: «بعد از آن که افتخار وصلت با خاندان پیامبر نصیبم شد، با فرد دیگری وصلت نخواهم کرد». در مدینه یک سال عزاداری کرد و در این مدت روزها زیر سقفی نمی‌رفت و مدام در مظلومیت حسین(ع) می‌گریست تا جان به جان آفرین تسلیم نمود.
در مورد شهربانو افسانه های نقل شده که صحت ندارد . از جمله این که پس از عاشورا از دست دشمن فرار کرد و چون دشمن در تعقیب او بود ، در بین راه به کوه معروف بی بی شهربانو رسید و کوه شکافته شد و او را در خود جای داد. کسانی که نام یکی از همسران امام را شهربانو و دختر یزدگرد ثبت کرده اند ، اذعان دارند پس ازتولد امام سجاد با فاصله اندکی از دنیا رفت.
